ماهنامه صبا
فیلم به دلیل همزمان شدن زمان نمایش با جهانی شدن بحران کرونا توجه فراوان را جلب کرده. هرچند این همزمانی کاملا اتفاقی است، اما حرفهایی که فیلم می زند بدجوری انگ زمان و دوره کرونایی ماست. شیوع عالمگیر کرونا تقریباً همه مردم جهان و رویکرد فاجعه بار و ویرانگری انسان به منابع زیستی اش کرده است.
بیژن اشتری/ پلتفرم تمثیلی آشکار از جهان امروز ماست که غرق نابرابری‌های اجتماعی شده. این درام فیگوراتیو دریچه ای به روی تماشاگر باز می‌کند تا شناخت بیشتر و جامع تر از ذات و منش انسانی داشته باشد. فیلم در رده آثار تفکر برانگیزی است که شما را وامی‌دارد تا نگاه دقیق‌تر و جدی‌تری به خودتان و کارکردهای رفتاری و اجتماعی تان بندازید.
پلتفرم در یک کلام همچون آینه تمام قدی است که تصویر زشت و ناراحت کننده جامعه ای را که در آن زندگی میکنیم به ما می‌نمایاند. فرض داستانی فیلم که در واقع محور و جان مایه اثر را در بردارد تمثیل ساده و آشکاری است. زندانی استوانه‌ای شکل و بلندمرتبه را در نظر بگیرید که در هر سلول آن فقط دو زندانی به سر می‌برند وسط هر سلول گودالی وجود دارد. هر روز غذای مورد نظر زندانیان که با دقت خاصی روی یک سکو کشیده شده از طریق همین گودال به دست آن‌ها می‌رسد. در واقع سکوی حاوی غذا از بالا به پایین حرکت می کند و در هر سلول فقط به اندازه دو دقیقه توقف می کند. دو زندانی هر سلول طی این دو دقیقه فرصت دارند هر چقدر که دلشان خواست از غذاهای خوشمزه روی میز بخورند. پس از اتمام ۲ دقیقه سکو به طرف سلول پایین حرکت می کند. در ضمن زندانی ها حق برداشتن غذا از روی میز را ندارند و اگر این کار را بکنند کشته می شوند. بدین ترتیب زندانیان سلول پایین می توانند مابقی غذاهایی را بخورند که روی سکو مانده. سکو به همین شکل طبقه به طبقه پایین می‌رود. تعداد طبقات ۲۰۰ و به قولی ۳۰۰ است و از آنجا که بالایی ها بیش از حد نیازشان می خورند، پایینی ها همیشه گرسنه می‌مانند و این منجر به انواع خشونت ها از جمله آدم خواری می شود.
نکته دیگر این است که هر ماه طبقه زندانیان به صورت رندوم عوض می‌شود و آن کسی که در طبقات پایین بوده می‌تواند به طبقات بالا منتقل شود و برعکس. هر زندانی مجاز است یک چیز مورد علاقه اش را به همراه خود به داخل سلول شب برد این تمهید داستانی به تماشاگر کمک می کند تا در سریعترین زمان ممکن به یک شناخت نسبی از کاراکترهای قصه دست یابد برای مثال شخصیت مثبت قصه گورنگ (ایونا ماساگو) برای ترک سیگار به صورت داوطلبانه به زندان آمده به همراه خودش کتاب دون کیشوت را آورده، اما هم سلولی اش که مرد دیوانه‌ای است یک چاقوی سلاخی به همراه آورده.
باری فیلم در تلاش است تا مخاطب شب گوید که هر ساله نظام کاپیتالیستی مادر همه فسادها است. آدمها اگر به اندازه نیازشان از منابع غذایی استفاده کنند به همه غذا می رسد و کسی گرسنه نمی ماند و هیچ بی نظمی و خشونتی هم رخ نخواهد داد.
اما فیلم به همان اندازه منتقد نظام تقسیم به منابع به روش کمونیستی است و آن را پارانوئید می‌داند. فیلم اسپانیایی پلتفرم اولین بار سال ۲۰۱۹ در جشنواره فیلم تورنتو به نمایش در آمده توسط نتفلیکس خریداری و منتشر شد و به دلیل همزمان شدن زمان نمایش با جهانی شدن بحران کرونا توجه فراوان را جلب کرده. هرچند این همزمانی کاملا اتفاقی است، اما حرفهایی که فیلم می زند بدجوری انگ زمان و دوره کرونایی ماست. شیوع عالمگیر کرونا تقریباً همه مردم جهان و رویکرد فاجعه بار و ویرانگری انسان به منابع زیستی اش کرده است. فیلم حرف‌های بسیاری برای گفتن درباره همه این زمینه‌ها دارد، ساختار فنی و سینمایی اش نیز با وجودی که سازنده اسپانیایی اش برای اولین بار بر صندلی کارگردانی نشسته قابل تحسین است. بازی ها قوی و محکم است، زوایای فیلمبرداری -گرچه بعضاً تقلیدی از فیلم های پیتر گریناوی است- ماهرانه و تدوین در راستای ایجاد تنش و تعلیق و سوسپانس است.
پلتفرم در مجموع نگاهی پوچ گرایانه به آینده دارد و اگر کورسوی امیدی را هم مطرح می‌کند، این کورسو آغشته به آموزه‌های الهی است فیلمساز به عبارتی تنها راه نجات انسان از معضل فعلی را توسل به خداوند و مذهب می داند. این پیام خود را به صورت بسیار پوشیده و پنهان و نمادین بیان می‌کند.
در پایان پلتفرم فیلم تلخ و خشنی از آنهایی که دل نازک و حساس هستند قطعاً باید از دیدن این فیلم پرهیز کنند. فیلمی که تصمیم گرفته آینه جامعه امروز ما باشد نمی‌تواند از نمایان خشونت و بی‌رحمی اجتناب کند.
منبع: مجله دنیای تصویر
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است